Jak zaprojektować pergolę tarasową? cz.2/5 Kompendium wiedzy o Pergolach aluminiowych z ruchomym dachem

Artykuł jest częścią serii merytorycznej o pergolach i podobnych im zadaszeniach tarasów:

1. część: Jakie możliwości masz do dyspozycji? Co warto wiedzieć o nowoczesnych zadaszeniach?
2. część: Jak projektować pergolę tarasową? (właśnie ją czytasz)
3. część: Jak wygląda wykonanie i montaż pergoli? (w przygotowaniu)
4. część: Jak należy o nie dbać? (w przygotowaniu)
5. część: Jaka jest dostępność i jak zamawiać te produkty? (w przygotowaniu)

Artykuł nie jest sponsorowany przez żadnego producenta i rzetelnie opisuje nasze opinie na temat produktów.

Nie przegap nowej porcji wiedzy – zapisz się do newslettera, śledź nas na socialach – formularz i linki w stopce strony.

W tym tekście opowiadam szczegółowo jak projektować aluminiowe pergole tarasowe – czyli systemowe produkty do zadaszania tarasów fabrykowane na zamówienie.

Jeśli znajdzie się pytanie, na które nie odpowiedziałem – nie wahaj się do mnie napisać, z przyjemnością ci odpowiem i uzupełnię artykuł. Podobnie proszę montażystów, producentów i inne doświadczone osoby o korekty moich omyłek lub nieścisłości, abym mógł poprawić ten artykuł i nasz wielki ranking zadaszeń ogrodowych.

---

Podcast został nagrany 2023-10-25 i może zawierać nieaktualne informacje. Daty aktualizacji artykułu szukaj na dole.

---

 

Jak projektować pergole aluminiowe?

O pergoli warto myśleć na etapie koncepcji ogrodu i uwzględniać ją precyzyjnie w projekcie.

Zrób dobry plan. Szczególnie jeśli na razie tylko rozważasz wykonanie pergoli – zaplanuj wszystko zawczasu. Nawet jeśli w przyszłości miałbyś zrezygnować z zakupu, lepiej mieć przemyślaną i zorganizowaną ewentualność, niż być zaskakiwanym i działać w chaosie.

Bo jeśli w przyszłym etapie zdecydujesz się na postawienie zadaszenia – na wczesnym etapie budowy ogrodu możesz zadbać o wiele detali, które później ułatwią Ci życie. Przeciągnąć kable lub same peszle, wylać fundamenty i zadbać o odprowadzenie wody. To wszystko jest względnie niedrogie i niekłopotliwe kiedy wokół panuje chaos budowlany, a problematyczne, kiedy masz pruć działkę, nawierzchnie i wpuszczać budowlańców w gotowy i skończony ogród.

Jak stworzyć od podstaw wnętrze ogrodowe pod pergolą tarasową?

Pergola to tylko dach – i ściany. Sama w sobie jest narzędziem, budulcem służącym szerszemu celowi. Nie kupujesz butów, aby stały na półce, ale żeby w nich chodzić – na imprezy, do pracy lub po górach. Tak samo budowę pergoli oprzyj o jasną świadomość funkcji = po co Ci ona, do czego ma służyć?

1. Określ funkcję

Od tego wszystko się zaczyna – po co Ci pergola? W jaki sposób będzie się w niej spędzać czas?

Realizowane w mojej pracowni przeznaczenia zadaszonych ogrodowych pokoi są bardzo różne i zależą od potrzeb właścicieli:

• salon wypoczynkowy
• kuchnia ogrodowa z jadalnią
• strefa SPA & Wellness z jacuzzi ogrodowym itp.
• siłownia, pokój do jogi / tai chi
• pełen kompleks wypoczynkowy złożony z kilku wnętrz ogrodowych o różnym przeznaczeniu
• samotnia – świątynia dumania / czytelnia / men’s cave
• pracownia / gabinet letni
• poczekalnia / przystanek
• punkt widokowy / obserwacyjny
• cokolwiek innego sobie wymyślisz.

Zainspiruj się galerią Wnętrz Ogrodowych na Viven Garden lub stwórz swój autorski pomysł. W każdym przypadku chętnie pomożemy Ci to zbudować.

---

2. Zdefiniuj i policz użytkowników

Określ ilu osobom ma służyć zadaszone wnętrze ogrodowe.

• Ile osób typowo będzie spędzać tam czas, a ile maksymalnie?
• Dla ilu osób trzeba przewidzieć miejsca siedzące?
• Ile z tych osób będzie korzystać z zadaszenia regularnie, a dla ilu przewidzieć tylko taras poza obrysem dachu i rozkładane siedziska tymczasowe?
• Czy z wnętrza pod pergolą będą korzystać osoby starsze i/lub niepełnosprawne, a w związku z tym potrzebne są jakieś specjalne ułatwienia dostępu?

---

3. Zlokalizuj na działce

Wybierz lokalizację i usytuowanie, które będzie najlepiej sprzyjać funkcji i użytkownikom. Polecam (jeśli tylko się da) stworzyć punkt widokowy na dom.

Moi klienci często mają na działce zjawiskową architekturę znamienitego architekta – warto oddalić się od budynku, żeby z nią poobcować, nacieszyć się nią w spokoju. Za często patrzymy na swój dom wyłącznie podjeżdżając do niego, a potem siedzimy na tarasie przyklejeni do budynku. Zachęcam tworzenie oddalonych od domu wnętrz ogrodowych, których atrakcyjne funkcje będą pretekstem do spaceru po ogrodzie, nacieszenia się jego bogactwem i obserwacji różnych widoków.

Dla pergoli wolnostojącej oddalonej od zabudowań najistotniejsze będzie usytuowanie głównej ściany widokowej, aby razem z zaprojektowanym wyposażeniem (szczególnie siedziskami) zaoferowała Ci możliwie najpiękniejszy krajobraz.

Planując widok z pergoli postępuj zgodnie z zasadami kompozycji – wybierz dominantę, która zogniskuje uwagę (np. dom, rzeźbę, czerwone lub malownicze drzewo). Zadbaj o wypełnienie kadru jak podczas malowania obrazu na płótnie. Jako ramę widokową możesz potraktować słupy i belkę pergoli. Dobierz w obszarze widokowym rośliny, które zapewnią piony i poziomy, dynamikę lub uspokojenie obrazka (w zależności od tego, czy oczekujesz ogrodu wyciszającego czy ożywiającego nastrój).

Wybierz właściwy punkt odniesienia i względem niego usytuuj pergolę. Musi być jasny i czytelny dla oka obserwatora. Wyraźnie oznacz i opisz na projekcie jak pergola sytuuje się względem obiektów lub na planie działki. Nie pozostawiaj miejsca na wątpliwości montażystom, którzy będą ją tyczyć i montować.

Częste praktyki to usytuowanie zadaszenia względem ścian najbliższego budynku (lub innej geometrycznej dominanty) – równolegle, prostopadle lub pod wyraźnym kątem. Unikaj niewyraźnych wizualnie kątów, bo oko wychwyci je jako błąd wykonania.

Jeśli budujesz pergolę opartą o wolnostojący mur, warto zbliżyć ją stosunkowo blisko granicy z sąsiadem. Pełna ściana zapewni intymność i ochronę od warunków pogodowych.

4. Skonfiguruj zadaszenie

Każdy model pergoli został już zaprojektowany przez producenta, rozstrzygnięto w nim wszystkie kwestie konstrukcyjne i montażowe. Ty musisz określić:

1. kluczowe wymiary,
2. wyposażenie i wykończenia,
3. metodę posadowienia,
4. odprowadzenie wody.

Egzemplarz dla Ciebie powstanie na zamówienie z dokładnością co do milimetra (w większości wypadków, ponieważ są producenci, którzy oferują gotowe modele o standardowych wymiarach albo ich produkt może powstać w ograniczonej liczbie wymiarów, różniących się skokowo o jakąś długość).

Twoje zadanie to:

• skonfigurowanie pergoli w taki sposób, aby powstała jednoznaczna specyfikacja zamówienia i
• połączenie modelu fabrycznego z infrastrukturą otoczenia.

---

Na podstawie Twojej specyfikacji:

1. dealer wprowadzi dane do wewnętrznego systemu producenta służącego do składania zamówień lub przekaże wytyczne bezpośrednio do fabryki,
2. następnie producent przygotuje projekty techniczne,
3. które będą wymagały od Ciebie uważnego sprawdzenia, ewentualnych korekt i zatwierdzenia do produkcji.
4. Na podstawie tych rysunków pergola zostanie wyprodukowana w fabryce.

W naszej pracowni robimy to tak:

1. Wytyczne do produkcji pergoli spisujemy wykorzystując przygotowaną przez nas uniwersalną ankietę dla pergoli [uzyskaj dostęp do szablonu w pdf] [wkrótce osobny artykuł z instrukcją jak korzystać z ankiety]
2. Wszystkie szczegóły podsumowujemy graficznie – rozrysowujemy i opisujemy na 1, maksymalnie 2, planszach projektowych, czytelnych dla klienta, producenta i dealera.
3. Następnie handlowiec z Viven Garden uzyskuje na tej podstawie od producenta fabryczny projekt warsztatowy. Korygujemy obie dokumentacje aby były spójne i wydajemy klientowi.

Bądź wolny od presji, że od razu musisz wiedzieć jak skonfigurować kompletne zadaszenie. Dane do tego celu zwykle zbiera się etapowo –

1. podczas wizji lokalnej i pomiarów
2. późniejszych prac projektowych
3. rozmów z klientem.

---

5. Dobierz podłogę i wyposażenie dopasowane do funkcji

Samą czystą pergolę trudno użytkować, zresztą kategoria produktu: „zadaszenie tarasowe” – wskazuje na to, że potrzebny jest pod nią przynajmniej taras.

Polecam Ci myśleć o pergoli jako o narzędziu do tworzenia wnętrza ogrodowego (zobacz galerię przykładów takich wnętrz). A gorąco Cię zachęcam do tworzenia ogrodów minimalnych, czyli takich, w których obecność i ingerencja człowieka jest ograniczona do minimum, czyli właśnie do punktów widokowych na dom i naturę z luksusowych wnętrz krytych pergolami.

W każdym przypadku:

1. Dobierz podłogę
2. Wybierz i wrysuj meble
3. Zadbaj o ścieżkę dojścia do pergoli i jej oświetlenie

Stwórz wokół wnętrza ogrodowego przyjazne otoczenie – najlepiej bujnie zarośnięte ulubioną roślinnością.

---

Na co warto zwrócić szczególną uwagę przy projektowaniu pergoli?

Każdą pergolę projektuje się podobnie, ale producenci różnią się od siebie w metodach rozwiązywania różnych kwestii, poza tym wprowadzają co jakiś czas usprawnienia i modyfikacje.

---

Korzystaj z aktualnej dokumentacji

---

Zawsze bazuj na aktualnej dokumentacji do konkretnego modelu – którą otrzymasz razem z kompletnym wsparciem od opiekuna w Viven Garden:

• rzuty 2D, detale techniczne, stopy i konsole montażowe
• modele 3D
• specyfikacje techniczne i instrukcje montażowe

Jeżeli jakiś szczegół techniczny będzie dla Ciebie za trudny – nie martw się – przeszkolimy Cię, pomożemy Ci go rozstrzygnąć lub rozrysujemy ten detal dla Ciebie.

Odwiedź przydatne strony:

• biblioteka pergoli Renson na stronie jakubgardner.pl
• strefa projektanta na vivengarden.pl

Jak poprawnie zwymiarować pergolę?

Kluczowe jest zrozumienie wymiaru nazywanego wysokością przejścia – passage height. To wymiar od dołu belki dachowej do góry systemu tarasowego (projektowanego poziomu 0.00).

Do wartości wysokości przejścia (passage height) odnosimy wymiary zamówieniowe:

1. passage height to jest (zwykle) wysokość paneli przesuwnych (szklanych, materiałowych lub aluminiowych), które mogą zostać fabrykowane w dwóch opcjach:
   A – z szyną przykręconą na systemie tarasowym
   B – z szyną zatopioną w systemie tarasowym
2. passage height to jest (zwykle) wysokość rolet
3. passage height to jest domyślny wymiar zamówieniowy słupów, czyli od tej wysokości określamy wydłużenie lub skrócenie słupów (nóg) pergoli, w zależności od sytuacji montażowej.

W naszej pracowni zwykle ustalamy wysokość przejścia (passage height) na 2.4 do 2.6 m wysokości. Niektóre panele przesuwne mogą być produkowane w wymiarze maksymalnym 2.6 m wysokości, więc jeśli klient chciałby je kiedyś domówić, nie będzie miał problemów.

Pergole wolnostojące zazwyczaj obarczone są relatywnie niskim ryzykiem popełnienia błędu, ponieważ nie ma kolizji z istniejącymi obiektami.

Trudniejsza do precyzyjnego zaprojektowania i zwymiarowania jest pergola oparta o budynek, szczególnie jeśli miejsca jest mało. Bądź jednak spokojny – w takich sytuacjach montażysta z Viven Garden przyjedzie na miejsce zanim uruchomimy produkcję i sprawdzi osobiście czy na pewno będzie się ją dało zamontować.

Jeśli pergola będzie montowana przy drzwiach lub oknach, zinwentaryzuj precyzyjnie ich wymiary i ustal wymiar wysokości przejścia (passage height) tak, aby mogły się otwierać. Minimalnie, przy zastosowaniu odpowiedniej konsoli, dół belki dachowej mógłby być zlicowany z brzegiem otworu okiennego, ale polecane jest zachowanie odpowiedniego luzu, tym bardziej, że ściana nośna raczej zaczyna się wyżej.

Jeśli nie dysponujesz precyzyjną dokumentacją budynku, której możesz zaufać – musisz eksperymentalnie oraz precyzyjnie zweryfikować grubość ocieplenia, najprościej rozebrać fragment ściany, opcjonalnie przebijać ocieplenie szpilą o małej średnicy, aby dotrzeć do litej ściany.

Ważne – wiedząc, że powyżej konstrukcji znajduje się wystający element budynku, np. balkon – upewnij się, czy wszystkie części po złożeniu i w trakcie użytkowania będą się pod nim mieścić. Sprawdź m.in. wysokość lameli po ich otwarciu lub ile będzie mierzyć konstrukcja pergoli materiałowej, przyściennej razem z kasetą.

Dalej w artykule dowiesz się więcej na ten temat. Kluczowe dane znajdziesz w tabeli wielkiego porównania na Viven Garden.

---

Pivot i Span – o co chodzi?

W ten sposób belgijski Renson – czołowy producent pergoli, rozróżnia strony zadaszenia – długość i szerokość dachu:

• pivot jest stroną, na której montowane są lamele (prostopadle do niej),
• span jest stroną, która jest równoznaczna z długością lameli (równoległa do nich);

W ślad za Rensonem my określamy tak już standardowo strony w pergolach u wszystkich producentów.

---

Jak zadbać o bezpieczeństwo?

Na zadaszenie oddziałują różne siły:

• ciężar własny
• obciążenie śniegiem
• oblodzenie
• obciążenie wiatrem – w kierunku podłużnym i poprzecznym, parcie na dach oraz ssanie dachu

Każdy producent zapewnia odpowiednią wytrzymałość swojej konstrukcji na każdą z tych sił – pisałem o tym więcej w części pierwszej artykułu. Ale czy u Ciebie pergola będzie równie wytrzymała jak wskazują tabele w kartach technicznych?

Kluczem jest dobre posadowienie. Unikniesz zagrożenia, jeśli pergola będzie dość mocno przytwierdzona do podłoża.

Duża płaszczyzna dachu oraz wypełnienie ścian bocznych to ryzyko porwania zadaszenia z wiatrem. Aby temu zapobiec korzystamy z kilku dobrych praktyk dla kotwienia stóp montażowych:

• żelbetowe fundamenty punktowe poniżej strefy przemarzania, często z odprowadzeniem wody w osi słupów;
• żelbetowy fundament po obwodzie pergoli, który jest także dobrą podstawą do osadzenia szyn paneli przesuwnych (szczególnie szklanych, które potrzebują stabilnego podparcia);
• żelbetowa wylewka pod całym zadaszeniem;

---

Aby wykonać jedną z tych metod stabilizacji każda istniejąca nawierzchnia będzie musiała zostać zdemontowana (przynajmniej punktowo) w celu zapewnienia odpowiedniego posadowienia i montażu słupów.

Największe komplikacje rodzą pergole montowane na tarasie na dachu budynku lub na balkonie, gdzie generalnie nie wolno się kotwić (przebijać izolacji). Wtedy musimy stosować bardziej wymyślne metody stabilizacji i posadowienia, np.:

• sztywna stalowa konstrukcja, często jako rama samonośna, dociążona tarasem i/lub prefabrykatami;
• blachy stalowe lub aluminiowe o dużym rozmiarze (np. 1×1 m), dociążone tarasem i/lub prefabrykatami;
• punktowe podkonstrukcje stalowe, dociążone tarasem i/lub prefabrykatami;
• balasty z żelbetu lub blach stalowych o dużym rozmiarze i grubości, które same w sobie są stabilizacją i dociążeniem (np. 3 skręcone ze sobą płyty stalowe o wymiarze 1×1 m i grubości 1 cm).

Zwykle w takich warunkach zamawiamy odrębny projekt konstruktorski.

---

Jakie są opcje łączenia pergoli w układy i z budowlami?

Najpopularniejsza i rodząca najmniej komplikacji opcja to pojedyncza pergola wolnostojąca (Freestanding). Konfiguracja jest łatwa, zamówienie nie rodzi komplikacji, produkcja idzie szybszą ścieżką.

Wszystkie inne układy wymagają większej uważności na szczegóły, wielokrotnego sprawdzenia potencjalnych konfliktów i problemów, więc czas konfiguracji i realizacji jest dłuższy. Ale przy dobrym pomyśle z całą pewnością wart zachodu – zwłaszcza, że te drogie i solidne produkty instalujemy z myślą o wieloletnim korzystaniu. Cierpliwość i drobiazgowa kontrola popłacają i zabezpieczają wszystkie strony procesu.

Przykładowe opcje instalacji dachu:

---

Co jeśli pergola jest wsparta o dom?

Jeśli projektujesz pergolę zamocowaną do elementów budynku (ścian, belek), sprawdź czy mogą pełnić funkcję nośną. Dowiedz się:

• z jakiego materiału są zbudowane i
• jakiej grubości jest izolacja,

co pozwoli dopasować odpowiedni system montażowy.

Zwykle potrzebne są długie szpilki lub konsole montażowe, które połączą ścianę nośną i belkę pergoli przez grubość ocieplenia. Konsole to zwykle stalowe elementy (kotwy i/lub listwy), które montujemy do ściany budynku, aby na nich zawiesić belkę dachową lub kasetę z roletą dachową.

Każdy producent inaczej rozwiązuje połączenie pergoli z budynkiem. W pergolach Renson dostarczana jest specjalna listwa przyścienna, na której zawiesza się belkę z rynną. W pergolach Soltec i Terra stosuje się blachy dociskające. Pergole Selt posiadają dedykowane podkładki i nakrętki wzdłużne.

Zwykle otwory montażowe w belce przyściennej są prefabrykowane w odpowiedniej rozstawie, zgodnie z projektem warsztatowym wykonanym przez producenta.

Wielu producentów nie rozstrzyga jakie elementy montażowe zastosować lub podaje obliczenia rekomendując system iniekcyjny Fischer na szpilkach (prętach gwintowanych) grubości 12 mm. Montaż do ściany rekomendowany jest zazwyczaj co 50-70 cm.

Osobną sprawą jest kwestia uszczelnienia połączenia między budynkiem a belką dachową tak, aby woda nie dostawała się pomiędzy profil a ścianę. Stosuje się różne sposoby, popularna jest obróbka blacharska. W pergolach Renson stosowany jest specjalny profil w kolorze ramy, który dyskretnie i skutecznie zabezpiecza przed płynącą po ścianie wodą.

---

Co jeśli pergola ma być montowana na dachu budynku w mieście?

Dach to obszar trudno dostępny, dlatego musisz zadbać o swobodny dostęp do miejsca montażu oraz zapewnić logistykę materiałów. Szczególnie w mieście, w obszarze pod opieką konserwatorską rodzi to niemałe komplikacje.

W naszej pracowni często realizujemy odważne pomysły zagospodarowania tarasów przy penthouse’ach z wykorzystaniem pergoli. Nie jest to łatwe ani szybkie, ale jako team wyręczamy inwestorów w całej procedurze czynności, aby pergola mogła legalnie przyjechać i powstać. Na przykład w centrum zabytkowego Krakowa, w którym operacja często wiąże się z zablokowaniem na parę godzin jakiejś małej, jednokierunkowej uliczki, zestaw czynności obejmuje:

• uzyskanie zgody wojewódzkiego konserwatora zabytków,
• przeprowadzenie zgłoszenia w wydziale architektury miasta,
• wykonanie projektu na zmianę organizacji ruchu i uzyskanie zgody na zajęcie pasa ruchu od zarządu dróg i policji,
• uzyskanie zgody na wjazd dużym tonażem (dźwigiem i TIRem) od zarządu dróg.

---

Jak ustabilizować pergolę na dachu budynku?

Na dachu zwykle nie mamy takiej swobody kotwienia się jak przy pergolach montowanych na gruncie – o katalogu dobrych praktyk na tę okoliczność pisaliśmy wcześniej – są różne sposoby na dociążenie stóp montażowych słupów pergoli.

Są to jednak wszystko rozwiązania stosunkowo kosztowne, dlatego alternatywnie warto rozważyć sztywne i ciepłe połączenie słupów z istniejącą konstrukcją stropu. Można to zrobić np. za pomocą szpilek gwintowanych kotwionych chemicznie w stropie, odizolowanych termicznie, z hydroizolacją wyprowadzoną dość wysoko.

Takie metody posadowienia udaje nam się zastosować jeśli inwestor jest właścicielem i/lub wykonawcą budynku a obiekt jest w trakcie budowy. Wtedy otwiera się furtka na krótką ścieżkę decyzyjną i szybką realizację. Najemca lub nabywca mieszkania zwykle nie otrzymują takiej zgody, chyba, że wyjątkowo zdeterminowani. W każdym przypadku razem z kierownikiem budowy zajmujemy się merytorycznym nadzorem nad tym przedsięwzięciem.

Bądź realistą w temacie estetyki, konstrukcji i wyposażenia

Na podstawie doświadczenia zawodowego mocno sugeruję swoim projektantom, aby stosowali rozwiązania, które można dostać.

Zagłęb się dobrze w katalogi producentów, przejrzyj specyfikacje i palety kolorystyczne. Wybieraj, a nie wymyślaj.

Sprawdź, przede wszystkim:

• czy model, który chcesz użyć posiada kolory wykończeń, które będą Ci pasowały
• jak wygląda konstrukcja dla większych rozpiętości.

Jeśli długość pergoli przekracza maksymalne rozmiary dla jednego nie-dzielonego dachu, konieczne będzie wsparcie zadaszenia na większej ilości nóg. Wiedząc to tym od początku będziesz mógł na etapie koncepcji przewidzieć jak dodatkowe słupy i belki dachowe prezentują się w projekcie.

Wszystkie te dane znajdziesz w tabeli wielkiego porównania na Viven Garden.

Opcjonalnie oczywiście możesz wymyślić coś zupełnie życzeniowego, przesłać do opiekuna z Viven Garden, a my Ci dopasujemy model i wyposażenie, które będzie najlepiej pasować do Twojej wizji. Albo wycenimy projekt indywidualny, ale pamiętaj, że takie zawsze trwają dłużej i kosztują więcej.

Specjalnie dla kreatywnych projektantów wprowadziliśmy na rynek model pergoli Viven Hiron GT, który ma najbogatszą ofertę modyfikacji i wypełnienia ścian – bo korzysta z katalogu wszystkich innych producentów oraz naszych autorskich rozwiązań. Najciekawsze i wyróżniające opcje to:

---

Zadbaj o odprowadzenie wody

Woda opadowa jest odprowadzana z dachu:

1. przez odpowiednie wyprofilowanie lameli (rant, który działa jak rynna),
2. montaż lameli pod lekkim nachyleniem (zwykle kierunek spadu jest od budynku i/lub od strony pivot po której montowany jest silnik,
3. rynnę obwodową która jest częścią profila stanowiącego belkę dachową,
4. rury odpływowe osadzone w osi słupów (nóg) pergoli – tych 2 sztuk, które są po ustalonej w specyfikacji stronie.

Odpowiednie profilowanie lameli sprawia, że nawet kiedy dach jest lekko uchylony to większość wody jest wyłapywana i odpływa do nóg nie kapiąc do wnętrza. Kiedy dach jest zamknięty – to szczelnie – odpływa z niego cała woda, a ty siedzisz w suchym wnętrzu ogrodowym.

U podstawy słupów masz do wyboru 3 opcje, które w specyfikacji zamówienia pergoli opisujesz dla każdego słupa oddzielnie:

1. wyprowadzić wodę pionowo w dół
2. wyprowadzić wodę „na trawkę” – przez otwór w nodze, na stronę pivot
3. lub na stronę span.

---

W opcji spuszczenia wody pionowo w dół w fundamencie musisz mieć osadzoną rurę pełną PVC połączoną z systemem gospodarki wodą opadową. Dobra praktyka to osadzić średnicę 110 mm przyłączoną pod ziemią do najbliższej rury odpływowej prowadzącej od rynny budynku lub indywidualnie do systemu rozsączania lub zbierania wody.

W przypadku gdy wyprowadzasz wodę z nogi wprost do ogrodu, zadbaj o jej swobodny odpływ oraz zabezpieczenie podłoża przed erozją.

W rynnie dachowej, na połączeniu z rurą odpływową w słupie, montowane są sitka zabezpieczające przed wpadaniem do niej zanieczyszczeń i zapchaniem systemu – trzeba je regularnie czyścić. Jeśli montujesz pergolę pod drzewami, niektórzy producenci mają w ofercie dodatkowe kratki zabezpieczające całą rynnę dachową. W pergolach Renson jest to listwa Protecto.

Jeśli montujesz pergolę wspartą o budynek musisz zadbać o uszczelnienie połączenia między belką dachową a ścianą, o czym wspominałem wcześniej. Woda powinna spływać na belkę i z niej do wewnętrznej rynny, nie przedostawać się między ścianę a belkę. Można to uzyskać wpuszczając nieco belkę pod wykończenie ściany, stosując obróbkę blacharską lub elementy systemowe.

Zadbaj o przyłącza elektryczne

Pergola może być wyposażona w szereg urządzeń zasilanych prądem:

• silnik do obrotu lameli dachowych,
• oświetlenie różnego rodzaju,
• czujnik wiatru i deszczu,
• rolety pionowe,
• nagłośnienie,
• promienniki ciepła (nagrzewnice),
• gniazdka i ładowarki USB,
• łączniki i panele sterujące.

Poza tym w profilach jest dość miejsca, abyś mógł wyprowadzić dodatkowe przewody do własnych urządzeń elektrycznych, np.

• rzutnika,
• wentylatora,
• kamer.

---

W niektórych modelach zasilacze, sterowniki i podłączenia są ukryte w ramie pergoli, w innych trzeba znaleźć lokalizację na skrzynkę elektryczną gdzieś obok.

Większość z urządzeń działa na zasilaczach 12 lub 24V, i wymagają relatywnie małego zapasu mocy. Wyjątkiem jest ogrzewanie, które potrzebuje 3000 – 10000 W na jeden dach (lub wielokrotność tych liczb, jeśli stosujesz układ z kilku połączonych pergoli).

Dlatego generalne zasady dla okablowania to:

• jeden obwód dla całej elektryki np. 3×2,5 na bezpieczniku 14 A,
• osobny obwód dla ogrzewania każdego dachu np. 3×2,5 na bezpieczniku zwykle ok 20 A (musi być dopasowanym do mocy zamówionych promienników),
• czasem wymagany jest także kabel do szerokopasmowego Internetu.

Kable zwykle doprowadza się pod jedną z nóg, ale przy zadaszeniach opartych o ścianę budynku możliwe jest wpuszczenie zasilania przez belkę dachową.

Każdorazowo otrzymasz precyzyjne wytyczne od swojego opiekuna w Viven Garden już po wstępnym skonfigurowaniu zamówienia dla Ciebie.

Jak działają czujniki?

Domyślnie, w pergolach Renson i często podobnie u innych producentów:

• czujnik deszczu zamyka dach, kiedy spadnie deszcz,
• czujnik wiatru otworzy rolety przy 60-80 km/h,
• czujnik temperatury nie powoduje żadnej akcji, ale można go ustawić tak, aby po spadku temperatury do 4*C i suchej pogodzie uchylił lamele o 4*, aby przeciwdziałać ich sklejeniu lodem.

---

Podłączenie pergoli z systemem inteligentnego budynku

Każdy producent deklaruje bezproblemowe połączenie sterowania pergolą z systemami IB. W praktyce większość z tych systemów to rozwiązania zamknięte, które działają dobrze i stabilnie w ramach dedykowanej aplikacji lub pilota sterującego, ale nie najlepiej znoszą łączenie z innymi systemami.

Najpopularniejsze w pergolach są urządzenia marki Somfy – np. centrala sterująca Tahoma oraz silniki w jednej z dwóch opcji:

1. Silnik w technologii RTS (Radiowa Technologia Somfy) – to system jednokierunkowy, czyli wysyłasz sygnał zamknij lub otwórz i dach lub roleta wykonują polecenie,
2. Silnik w technologii io-homecontrol – nowocześniejszy system dwukierunkowy, który pozwala dodatkowo uzyskać informację zwrotną o stanie urządzenia, czyli przede wszystkim w jakim położeniu znajduje się w danym momencie dach lub roleta.

Obecnie system KNX (czyli najpopularniejszy europejski standard dla inteligentnych instalacji elektrycznych) nie współpracuje bezpośrednio z silnikami w technologii io. Rozwiązaniem jest wykorzystanie transmitera Izymo – który przerabia sygnał impulsowy na radiowy.

Podłączenie pod KNX oświetlenia LED, promienników ciepła i czujników nie stanowi zwykle problemu, ale mogą pojawić się ograniczenia w wykorzystaniu funkcji wynikające z tego, że system źle reaguje na krótkie impulsy. Np. możesz się okazać, że zaświecisz LED, ale nie zmienisz koloru światła albo nie ściemnisz go, albo uruchomisz zamykanie dachu, ale nie będziesz mógł go zatrzymać w trakcie ruchu.

Inaczej mogą zachowywać się inne standardy inteligentnych instalacji elektrycznych, każdy przypadek rozważamy indywidualnie w zależności od oczekiwań inwestora i aranżujemy wielostronne konsultacje angażujące elektryków i specjalistów technicznych producentów.

Jak pergola obciąża stropy, jak liczyć obciążenia?

Pergola w typowym wymiarze zwykle waży ok. 1 tony (sama rama – słupy z dachem), drugie tyle ważą panele szklane (najcięższe z dostępnych rodzajów wyposażenia), połowę z tego – rolety.

Słupy pergoli przenoszą obciążenie punktowe z całego dachu potencjalnie obciążonego śniegiem a panele przesuwne w pozycji zsuniętej dociążają narożniki – czyli największe siły działają na strop w okolicy słupów.

Najlepsi producenci poza obliczeniami sprawdzają także wytrzymałość w praktyce

Pierwszym krokiem jest sprawdzenie na jakie obciążenia Twój strop został zaprojektowany. Nierzadko przewidziano wyłącznie obciążenie śniegiem (np. ok. 2 kN w Krakowie) i nie ma szans, aby konstruktor dał zgodę na jakiekolwiek dodatkowe obciążenia. Skonsultuj się z wykonawcą, projektantem lub administratorem budynku zanim wykonasz projekt lub koncepcję uwzględniającą zadaszenie na stropie.

W naszej pracowni robimy to za klienta – już na etapie wstępnego zapytania sprawdzamy możliwe obciążenia i wyręczamy inwestora w kontakcie z odpowiednimi osobami.

Informacje o dokładnej wadze pergoli dostaniesz na podstawie projektu warsztatowego od producenta.  Z tymi danymi udajesz się do konstruktora budynku, na którym planujesz postawić zadaszenie. Przygotuj plan zakładanych obciążeń, które konstruktor będzie mógł przeliczyć i zweryfikować, czy strop wytrzyma planowane obciążenia. Czasem trzeba się niemało nagimnastykować i tak usytuować pergolę oraz ją posadowić, aby wszystko przeszło pomyślną weryfikację.

Aby dobrze rozłożyć obciążenia wynikające z wagi pergoli i jej wyposażenia, zwykle planujemy jej posadowienie na dużych płytach metalowych lub na murku żelbetowym z szeroką stopą, o czym pisałem wyżej.

---

Czy pergola tarasowa wymaga pozwolenia na budowę lub zgłoszenia?

Wg stanu prawnego na VIII 2023 i mojej najlepszej wiedzy:

Pergola jako taka nie ma definicji prawnej, więc trzeba ją przyporządkować do którejś z istniejących i na tej podstawie próbować zinterpretować przepisy.

Jeśli stwierdzisz, że pergola aluminiowa to mała architektura i zapomnisz o tym, że żadne pnącze rosnąć przy niej nie może, to interpretacja prawna będzie najkorzystniejsza. Zgodnie z art. 29 ust. 2 pkt 19 Prawa budowlanego obiekty małej architektury są zwolnione z konieczności pytania urzędu miasta czy starostwa powiatowego o pozwolenie lub zgłaszania im tego.

Jeśli stawiasz zadaszenie wolnostojące i potraktujesz pergolę jako altanę („altanę – transformersa” jak pisałem w cz. 1 kompendium) to interpretacja prawna postawi przed Tobą pewne ograniczenia – ale niewielkie. Zgodnie z art. 29 ust. 2 pkt 3 nie musisz tego ani zgłaszać, ani uzyskiwać pozwolenia na budowę. Pod warunkiem, że

1. rozmiar twojej pergolo-altany nie przekracza 35 m2
2. nie przekraczasz dwóch sztuk oddzielnie stojących obiektów na każde 500 m2 działki.

Jeśli potraktujesz pergolę jako wiatę to interpretacja jest tak samo korzystna – zgodnie z art. 29 ust. 2 pkt 2 nie zgłaszasz, ani nie uzyskujesz pozwolenia na budowę. Pod warunkiem, że

1. rozmiar twojej wiato-pergoli nie przekracza 50 m2
2. na działce jest dom lub jest przeznaczone pod mieszkaniówkę
3. nie przekraczasz dwóch sztuk oddzielnie stojących obiektów na każde 1000 m2 działki,
4. twoja wiata nie zostanie zaklasyfikowana do pozycji w art. 29 ust. 1 pkt 14c. (nie rozumiem dlaczego zostało to zdublowane?)

Jeśli natomiast pergola zostałaby potraktowana jako ganek lub oranżeria (ogród zimowy), to zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 14 a i b musisz pójść drogą zgłoszenia robót budowlanych. Pod warunkiem, że:

1. rozmiar twojej pergolo-oranżerii lub pergolo-ganku nie przekracza 35 m2
2. nie przekraczasz dwóch sztuk oddzielnie stojących obiektów na każde 500 m2 działki.

Jeśli planujesz

• większy obiekt,
• albo działka nie jest mieszkaniowa,
• albo ilość obiektów przekracza ilość zapisaną w ustawie

– nadal możesz mieć pergolę – po prostu musisz przeprowadzić procedurę uzyskania pozwolenia na budowę.

W jakiej odległości od granicy działki możesz postawić pergolę?

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury przyjąłem takie same ustalenia jak dla budynków i budowli – chociaż może sprytna prawna interpretacja dałaby nam więcej swobody – bo te wytyczne są raczej beznadziejne.

Na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 i 2 najbezpieczniej będzie zachować:

• 4 m – w przypadku budynku zwróconego ścianą z oknami lub drzwiami w stronę tej granicy (czyli pergola z jakimkolwiek innym wypełnieniem ściany niż pełna),
• 3 m – w przypadku budynku zwróconego ścianą bez okien i drzwi w stronę tej granicy (pergola ze ścianą pełną).

Na podstawie art. 12 ust. 2 i 3 może mógłbyś postawić pergolę bliżej, tj.:

• 1,5 m od granicy lub bezpośrednio przy tej granicy, jeżeli plan miejscowy przewiduje taką możliwość
• bezpośrednio przy granicy, jeżeli będzie on przylegał swoją ścianą do ściany budynku istniejącego na sąsiedniej działce.

Jeśli pergola nie zostanie zaklasyfikowana jako budowla i nie musi podlegać temu rozporządzeniu, to może wystarczyłoby abyś powołał się na art. 144 Kodeksu Cywilnego, czyli dogadał się z sąsiadem, że jemu to nie przeszkadza?

Aby pergoli nie klasyfikować jako budowli, trzeba by założyć że jest to konstrukcja tymczasowa, postawiona na chwilę, demontowana po użyciu, podobnie jak np. parasol. Z naszej strony możemy przygotować dokumentację każdorazowo udowadniającą jej tymczasowość montażową.

Lepiej spytaj swojego prawnika i miej go w pogotowiu z dobrą linią obrony jeśli miałoby dojść do konfliktu.

Jakie zgody jeszcze mogą być potrzebne?

Tak jak wspominałem wyżej – może być wymagana wycieczka po urzędach i uzyskanie zgód:

• od konserwatora,
• na wjazd tonażem,
• na zajęcie pasa drogowego,
• na zmianę organizacji ruchu.

Jak przedmiarować pergole?

W przedmiarze robót wystarczy jedna pozycja „Dostawa i montaż pergoli zgodnie z projektem”, opcjonalnie wraz z podaniem kolorów oraz kluczowych wymiarów (długość, szerokość i wysokość przejścia).

W przypadku zadaszenia i tak wszystkie informacje będą czerpane ze specyfikacji zamówieniowej. Z tego też powodu sugeruję, aby pozycja w przedmiarze była prosta i lakoniczna – aby nie dublować informacji. Jeśli w pewnym momencie zmieni się projekt i wytyczne, nie trzeba będzie aktualizować przedmiaru, zminimalizuje to ryzyko nieporozumień.

---

Jakie są niuanse na które warto zwrócić uwagę na etapie projektowania wnętrza ogrodowego pod pergolą tarasową?

---

Zwróć uwagę na stopy montażowe słupów pergoli w relacji do systemu tarasowego

Nie stawiaj (generalnie) słupów na skraju tarasu, bo to nie pozwala na wykorzystanie typowych stóp montażowych. Stopy montażowe, które wychodzą poza obrys słupa są mocniejsze, a jako element techniczny powinny być zamaskowane systemem tarasowym. Widuję czasem realizacje gdzie podstawy słupa są kręcone wprost do tarasu, ale w moim odczuciu to wulgarne i nieeleganckie.

Zaplanuj taras w wymiarze większym niż sam obrys pergoli. Sprawdź wymiar słupów standardowych – np. w dwóch najpopularniejszych pergolach o przekroju słupów 15×15 cm, czyli – w Renson Camargue stopy mają wymiar w rzucie 27×27 cm, czyli wystają poza obrys słupa po 6 cm z każdej strony, a w Viven Hiron GT stopa poszerzona ma 25×25 cm i wystaje poza obrys słupa po 5 cm z każdej strony.

Pamiętaj też, że stopa ma swoją grubość (ok. 1 cm) a do jej przykręcenia potrzebna jest nakrętka (przyjmij również 1 cm), przydałby się też luz montażowy (1 cm). Więc góra murku czy innej podstawy do której kręcisz swoje słupy musi być przynajmniej 2 cm a najlepiej 3 cm niżej niż spód systemu tarasowego (deski lub płyty, nie legarów).

Stopy schowane w obrysie słupa lub niesymetryczne są słabsze (nie trzymają nóg tak mocno, rekomenduje się je przy mniejszych siłach działających na zadaszenie, np. kiedy nie montujemy paneli szklanych), ale oczywiście dozwolone. Jednak jeśli zastosujesz te stopy i twój taras będzie zlicowany z zewnętrzną krawędzią słupów, będą one widoczne z boku tarasu. Rozważ, czy Ci się to podoba oraz pamiętaj aby w specyfikacji zamówienia przedłużyć słupy o wysokość tarasu względem wymiaru wysokości przejścia (passage height).

---

Taras pod obrysem pergoli musi być wypoziomowany i wzmocniony dla szyn paneli przesuwnych

Jeśli planujesz jakiekolwiek wypełnienie ścian bocznych, taras musi być wypoziomowany.

Jeśli zrobisz nawierzchnię tarasu pod pergolą ze spadkiem:

• rolety po zamknięciu spowodują, że powstanie klin – otwarta szczelina, nieatrakcyjna wizualnie i przez którą będzie wiał wiatr,
• szyny jezdne dla systemów paneli przesuwnych (szyb, okiennic) będą wymagały dorobienia klina na powierzchni tarasu i powstanie nierówny próg – potykacz.
• albo trzeba będzie wciąć się nawierzchnię tarasową, aby panel wszedł głębiej, ale w niektórych przypadkach nie tylko na szerokość szyny, ale całej okiennicy. To będzie źle wyglądać.

Dlatego – taras pod obrysem pergoli musi być w poziomie.

Pamiętaj też, że panele przesuwne opierają się na swojej podstawie – nie są podwieszone pod belką dachową. Musisz zadbać tam o stabilne posadowienie. Dobre praktyki to:

• murek żelbetowy po obwodzie,
• ustabilizowane prefabrykaty betonowe,
• zagęszczone legarowanie z gęstym podparciem podstawkami regulowanymi.

Szyny jezdne dla paneli przesuwnych mogą być zamontowane na desce tarasowej (standardowa opcja konfiguracji u większości producentów, tzn. wymiar passage heigh uwzględnia wysokość panelu razem z jego szynami montażowymi), co ułatwia utrzymanie ich w czystości, ale jest wystającym progiem, który zwraca na siebie uwagę, rodzi ryzyko uszkodzenia i funkcjonuje jako potykacz.

W mojej pracowni preferujemy zagłębienie szyn jezdnych w nawierzchni tarasowej do ich wysokości. Należy to uwzględnić w projekcie jako przedłużenie wypełnienia ścian poza wysokość przejścia (passage height) – o wysokość szyn dolnych (zwykle 2 cm). W takim wypadku nawierzchnia tarasowa zostanie przerwana i pozbawiona ciągłości – może wymagać frezowania (beton), dodatkowego, obustronnego legarowania (deska) lub większej ilości podstawek regulowanych (ceramika) – uwzględnij to w przedmiarze nawierzchni.

---

Szczególny przypadek to pergola pod balkonem

Każdy nawis będzie utrudnieniem i często może dyskwalifikować możliwość montażu pergoli. Pomiędzy linią drzwi lub okien a nawisem musisz mieć dość miejsca aby przymocować belkę dachową pergoli oraz zapewnić otwarcie dachu i możliwość montażu.

Musisz być także pewny warunków montażu do ściany. Najlepiej, jeśli w budynku na wysokości montażu pergoli jest belka nośna (nadproże żelbetowe), do której można się bezpiecznie zakotwić. Istnieją też specjalistyczne systemy do montażu w słabszych podłożach, ale są mało popularne i wymagają osobnego projektu, przeliczeń konstruktorskich i uważnego doboru technologii.

W zależności od producenta należy wziąć pod uwagę dwa wymiary – każdy z nich jest liczony od góry belki dachowej, czyli od wysokości samej ramy pergoli:

1. wysokość lameli ponad dach (w pozycji otwartej na 90*)
   – np. w Renson Camargue jest to 6 cm
2. wymagany luz montażowy (minimalny wymiar jaki musi być zapewniony ponad belką, aby dało się lamele wsadzić, jeśli są wsadzane od góry, bo u niektórych producentów wsadza się je od dołu)
   – np. w Renson Camargue jest to 10.5 cm, czyli 4 cm więcej niż wystają lamele

Obie wartości techniczne możesz sprawdzić dla najpopularniejszych modeli w naszej tabeli wielkiego porównania na Viven Garden.

W czasie montażu musisz mieć zachowany luz montażowy, po montażu – wystarczy zachowanie wymiaru minimum aby lamele się otworzyły. Przykład sytuacji, w której te parametry mają zastosowanie to np. kiedy masz na nowym budynku surową płytę balkonową i wstrzymujesz obłożenie jej styropianem do czasu montażu pergoli. Albo kiedy zdzierasz istniejącą warstwę izolacji aby zamontować pergolę i ponownie potem wykończyć balkon cieńszym materiałem (co może być bardzo trudne – delikatnie wsadzać ręce między lamele, operować w tym małym luzie, więc od razu sprawdź z wykonawcą czy poradzi sobie z tym).

Innym sposobem radzenia sobie w takich sytuacjach jest podział dachu na dwie metody pokrycia – część robimy szklaną lub krytą gładką blachą i dopiero poza obrysem nawisu zaczyna nam się dach ruchomy. Takie opcje oferuje np. pergola Viven Hiron GT.

Dopilnuj aby kolory zamówieniowe zostały potwierdzone bez żadnych wątpliwości przez wszystkie strony

Producenci mają swoje kody kolorystyczne, albo korzystają z kodów od producentów lakierów. Kiedy indziej bazujemy na wzorniku RAL. W każdym przypadku polecam Ci następującą drogę postępowania:

1. Podczas spotkania na którym będzie inwestor oraz projektant prowadzący, opcjonalnie także architekt oraz architekt wnętrz, które należy zorganizować na budowie, wybierzcie wszystkie kolory korzystając z próbników (dostarczy Ci je opiekun z Viven Garden). Kolory należy dopasować do korespondujących wizualnie materiałów.
2. Kolory powinny być wybierane zestawem łącznie:
   – ramy,
   – dachu i
   – wypełnienia ścian (tkanin do rolet i zasłon, ramek okiennic i ich wypełnienia, itd.).
3. Wyboru dokonajcie przykładając cały zestaw do materiałów wykończenia w pobliżu:
   – elewacji na ścianach i podmurówce,
   – stolarki okiennej i drzwiowej,
   – innych.
4. Rób zdjęcia strony frontowej oraz tyłu próbek, tak, aby widoczne były oznaczenia. Jeśli próbka nie ma wyraźnego oznaczenia – opisz ją z tyłu markerem.
5. Po podjęciu decyzji sfotografuj obustronnie zwycięski zestaw – warto położyć go na kartce papieru i opisać ze strzałkami („rama, dach, ściany”).
6. Wyślij maila o tytule „Kolory pergoli wybrane pod adres N” z załączonym wyłącznie zwycięskim zestawem kolorów do wszystkich zainteresowanych:
   – inwestor,
   – projektanci,
   – dealer.
7. Uzyskaj potwierdzenie odbioru maila / akceptacji przez inwestora.
8. Zachowaj w archiwum zdjęcia innych rozważanych zestawów kolorystycznych – mogą się przydać.

Przed wysłaniem zamówienia do produkcji sprawdź jeszcze dokładnie i osobiście, czy wszystkie kolory na specyfikacji są zgodne z uzgodnionym zestawem.

Zwróć uwagę na kolizje metod wypełnienia ścian

Niektóre metody wypełnienia ścian można ze sobą łączyć, a inne po prostu nie pomieszczą się na wąskiej przestrzeni grubości słupa.

Zależy to od modelu, ale zwykle najpełniejszy zestaw jaki można wybrać to szyby + rolety + zasłony. Jeśli decydujesz się na okiennice przesuwne (loggia / shuttersy) – raczej nie połączysz ich z innymi opcjami.

Nieoficjalnie możliwe jest zastosowanie okiennic LoggiaLu Privacy (okiennice Renson z uchylanymi żaluzjami poziomymi) oraz rolety Fixscreen, ale musisz wtedy pilnować aby zamknąć żaluzje zanim uruchomisz roletę. W naszej pracowni odradzam rozwiązania, które nie są smart i trzeba o nich specjalnie pamiętać – wystarczy raz zapomnieć i już mamy potencjalnie kosztowne uszkodzenie.

W naszej bibliotece dla projektantów zawarliśmy szczegółowe informacje jakie opcje uzyskasz a jakie są niedostępne w pergolach Renson – oddzielnie dla modelu Camargue, Camargue Skye i Algarve.

Zwróć uwagę na słońce

Słońce możesz rozpatrywać w dwóch aspektach:

1. jak pergola wpłynie na zacienienie tarasu i wnętrza domu,
2. jak istniejące lub przyszłe nasłonecznienie będzie wpływać na postawienie pergoli w planowanym miejscu – na ten temat napisałem już parę lat temu osobny artykuł, do którego Cię odsyłam: Północ – Południe, czyli co mają Strony Świata do planowania pergoli?

Pergola i każde inne zadaszenie rzuca cień, a więc przemyśl dobrze jego lokalizację. Przy północnej ścianie dodatkowy obiekt będzie powodował, że jeszcze mniej słońca zacznie dostawać się do wnętrza. Przy południowej pergola zacieni pokoje w najgorętsze dni, ale także w najciemniejsze.

Są rozwiązania redukujące ten problem – np. szklane lamele w niektórych modelach pergoli Renson, albo przeszklenie części dachu w pergolach Viven Hiron GT lub Corradi Imago. Oczywiście temat ten nie dotyczy zadaszeń w typie Renson Camargue Skye, gdzie dach lamelowy odsuwa się na bok, ani tych z dachem materiałowym.

Istnieje także niuans, do którego niektórzy przykładają dużą wagę – kierunek montażu lameli względem słońca w zależności od preferencji użycia zadaszenia. Można go określić na etapie składania zamówienia, nie można go potem zmienić przy montażu, dlatego warto przemyśleć temat wcześniej.

Lamele na dachu pergoli są ruchome i mogą wpuszczać lub blokować wpuszczanie słońca przy równoczesnym zapewnieniu przewiewu. Otwierają się one zawsze z pozycji startowej aż do pozycji pełnego otwarcia. Po naciśnięciu pilota zaczynają się obracać aż do kąta ok. 130* (zależnie od producenta). To bardzo szeroki kąt, więc zawsze możesz doświetlić lub zacienić wnętrze, ale w jednym przypadku będziesz czekać dłużej, a w drugim efekt uzyskasz od razu. Obrót do kąta 90* zajmuje im zwykle do 15-20 sekund, obrót maksymalny to łącznie zwykle ok. pół minuty.

W konfiguracji pergoli można oznaczyć jedną z dwóch opcji, która wpływa na orientację lameli na dachu:

1. wpuszczanie słońca (Letting light in)
2. ochrona przed słońcem (Sunprotection)

Rozpatrzmy cztery podstawowe przypadki potrzeb i użycia:

A – w przypadku gdy montujesz pergolę na ścianie południowej a lamele są ustawione równolegle do osi wschód zachód, to:

• A.1 – jeśli zadaszenie ma służyć głównie jako ochrona przeciwsłoneczna i przeciwdziałać przegrzewaniu – lepiej zamówić opcję ochrony przed słońcem,
• A.2 – jeśli pergola zasłoni duże okna balkonowe i będziesz często chcieć uchylić ją, aby doświetlić wnętrze – lepiej zamówić opcję wpuszczania słońca.

B – w przypadku gdy pergola jest usytuowana tak, że lamele są równoległe do osi północ – południe, to:

• B.1 – w konfiguracji wpuszczanie słońca od strony wschodniej, pierwszy ruch pergoli zapewni doświetlenie z rana albo zacienienie po południu, a na odwrotny efekt trzeba będzie poczekać dłużej.
• B.2 – w konfiguracji odwrotnej uzyskasz szybsze doświetlenie i dogrzanie wnętrza popołudniami, a ochronę przed słońcem z rana.

Rzecz toczy się wprawdzie o różnice rzędu kilkunastu sekund, ale jeśli masz czekać codziennie nieco dłużej a jesteś perfekcjonistą, to prędzej czy później może zacząć Cię to irytować.

Ujęliśmy to zagadnienie także w artykule o modelu Renson Camargue w naszej bibliotece Renson, w rozdziale „Wariant obrotu lameli – ochrona przed słońcem vs. wpuszczanie słońca.”

W Renson domyślna opcja zamówieniowa to Sunprotection, czyli ochrona przed słońcem, czyli minimalny obrót wentyluje, a nie zacienia i trzeba wykonać pełen obrót aby doświetlić wnętrze. Kiedy pergola jest montowana przy budynku polecane jest odwrotne ustawienie – które po minimalnym obrocie wpuszcza światło.

Koniec części 2/5.

Dziękuję Ci za uwagę.

Artykuł jest częścią serii merytorycznej o pergolach i podobnych im zadaszeniach tarasów:

1. cześć: Jakie możliwości masz do dyspozycji? Co warto wiedzieć o nowoczesnych zadaszeniach?
2. cześć: Jak projektować pergolę tarasową? (właśnie ją przeczytałeś)
3. część: Jak wygląda wykonanie i montaż pergoli? (w przygotowaniu)
4. część: Jak należy o nie dbać? (w przygotowaniu)
5. część: Jaka jest dostępność i jak zamawiać te produkty? (w przygotowaniu)

Jeśli uznasz nasz materiał za wartościowy – podziel się dobrem i prześlij go komuś, komu może pomóc, udostępnij na swoich profilach, napisz ciepłe słowo.

Nie przegap nowej porcji wiedzy –

• zapisz się do naszego biuletynu – tutaj lub w stopce,
• śledź nas na socialach – linki w stopce.