Rośliny na podłoże piaszczyste

Spis został opracowany jako podręczna pomoc dla profesjonalisty, np. podczas doboru roślin do projektu lub wizyty terenowej. Szybki indeks, który można przepatrzeć podczas rozmowy z klientem i przypomnieć sobie, co jeszcze można zaproponować do omawianej kompozycji.

Uzupełnienie (część druga) do artykułu „Rośliny na podłoże gliniaste„.

Co posadzić na glebie piaszczystej? Spis treści:

W artykule opisane zostały:

1. Zespoły (Ass.) leśne i zaroślowe
2. Drzewa i krzewy liściaste
3. Pnącza
4. Drzewa i krzewy iglaste
5. Byliny, krzewinki, trawy i paprocie oraz cebulowe
6. Rośliny wodne i bagienne

---

Jakie rośliny będą rosły na piasku?

Jaką metodę przyjęliśmy przy konstruowaniu listy?

Zespoły (Association) leśne i zaroślowe – podaliśmy zbiorowiska roślinne wg klasyfikacji fitosocjologicznej (Wysocki Sikorski 2014, Encyklopedia Leśna 2018, Snowarski 2025).

Spośród drzew i krzewów ogrodowych w artykule wskazujemy same gatunki roślin, ale w praktyce często stosujemy ich odmiany ozdobne. Zwróć uwagę, że niektóre odmiany mogą mieć wymagania inne niż gatunek. Zwłaszcza podane informacje o wymaganiach świetlnych są bardzo orientacyjne.

W pierwszej kolejności zostały wymienione rośliny, które uważamy za preferujące grunty piaszczyste, a czasem dodatkowo w drugiej kolejności dopisaliśmy „także” rośliny, które są tolerancyjne i powinny sobie na piaskach nieźle poradzić (zwykle pod warunkiem dostatecznej wilgotności).

W ramach spisu roślin zielnych wymieniliśmy łącznie rośliny preferujące piaszczyste i tolerancyjne co do podłoża. Podane informacje o wysokości dotyczą tylko najpopularniejszych odmian, a raczej – najczęściej używanych w naszej pracowni.

Lista jest jedynie wskazówką, pomocą w bieżącej pracy dla osób, które już posiadają wiedzę o roślinach, sama w sobie nie jest źródłem twardej wiedzy.

Jeśli uważasz, że jakaś roślina nie powinna znaleźć się na naszej liście, jakiś roślin brakuje lub chcesz rozpocząć dyskusję na ten czy inny temat – zapraszamy do kontaktu.

Piaski a wilgotność podłoża

Zwróć uwagę, że piasek to podłoże z zasady bardzo dobrze zdrenowane, tzn. łatwo obsycha, bo woda odpływa z niego bardzo szybko. Wiele roślin lubi suszę i w takich warunkach najlepiej wygrywa konkurencję. Inne mogą rosnąć na różnych glebach, pod warunkiem, że te są dość przepuszczalne, a za to może odpowiadać zarówno zawartość piasku jak i próchnicy (ściółka w lesie też jest przepuszczalna).

Na glinie lub ile stagnująca woda może powodować zagniwanie korzeni, chociaż nawet na takich podłożach rośliny udające się na piaskach mogą sobie radzić – przy dość dużej zawartości próchnicy. Na ciężkich glebach próchnica wpłynie pozytywnie na przepuszczalność, a na lekkich – na magazynowanie wody.

Na liście w większości znajdziesz rośliny preferujące suszę lub znoszące przesuszenie. Ale w ogrodach występują także nierzadko odmienne warunki – wysoki poziom wód gruntowych, dobre źródło wody napływowej lub położenie w regionie o wyjątkowo częstych opadach. Podłoże piaszczyste może być wtedy dość wilgotne i w powietrzu może utrzymywać się wysoka wilgotność. W takim przypadku na piasku możliwa jest nawet uprawa np. grabów lub jesionów (nie wymienione na liście) a także wielu bylin tolerancyjnych co do podłoża, ale mało odpornych na suszę.

Co nazywamy podłożem piaszczystym?

Proste pytanie, na które nie ma dobrej odpowiedzi.

Potoczny „piasek” to pojemna kategoria podłoży, szczególnie że stosowane w praktyce ogrodniczej rozróżnienie gleb jest bardzo proste i wyraziste, nie ma tu miejsca na zbytnie niuanse. Co do zasady opisując wymagania lub preferencje roślin podaje się tylko cztery rodzaje gleby:

1. piaszczyste
2. próchniczne
3. gliniaste
4. przeciętne ogrodowe, czyli gleby uprawne

Kategoria „gleby piaszczyste” obejmuje więc gleby z reguły słabe i przepuszczalne, z dużym udziałem frakcji piasku.

Po rozpoznaniu składu procentowego poszczególnych frakcji glebowych, pełne spektrum klasyfikacji gleby możesz oznaczyć trójkątem Fereta, aby wyróżnić:

1. ił piaszczysty (60-70% piasku)
2. gliny piaszczyste zwięzłe (70-80% piasku)
3. gliny piaszczyste (80-90% piasku)
4. piaski gliniaste (70-97% piasku)
5. piasek czysty (100-90% piasku, do 10% pyłów, do 3% iłów)
6. piasek pylasty (80-90% piasku, 10-20% pyłów)
7. pył piaszczysty (30-70% piasku)

Poza pyłem piaszczystym, w glebach piaszczystych frakcja piaskowa (0,05 do 2 mm) zawsze dominuje.

Pewne informacje dla roślin dziko rosnących opisuje „wskaźnik granulometryczny gleby”, jako jedna z ekologicznych liczb wskaźnikowych:

1. skały i szczeliny skalne
2. rumosz skalny, piarg, żwir
3. piasek
4. gliny piaszczyste i utwory pylaste
5. gliny ciężkie i iły

Natomiast „wskaźnik zawartości materii organicznej” jest odrębną ekologiczną liczbą wskaźnikową, czyli możliwe jest wyróżnienie piasku o wysokiej lub niskiej zawartości próchnicy. Obie te wartości (ale nie jako jedyne) przekładają się na ostateczny efekt w postaci przeciętnego stanu gleby, która może być sucha, świeża, wilgotna lub mokra.

---

Zespoły (Association) leśne i zaroślowe – zbiorowiska roślinne wg klasyfikacji fitosocjologicznej

W podziale na siedliska – skały macierzyste na jakich zwykle występują:

Typowo piaszczyste

Ubogie pod względem żyzności:

• śródlądowy bór suchy = bór chrobotkowy (Cladonio-Pinetum) – piaszczyste i suche
• suboceaniczny bór świeży (Leucobryo-Pinetum) – piaszczyste i suche
• subkontynentalny bór świeży (Peucedano-Pinetum) – piaszczyste i zróżnicowane wilgotnościowo
• nadmorski bór bażynowy (Empetro nigri-Pinetum) – piaszczyste i wilgotne
• śródlądowy bór wilgotny (Molinio caeruleae-Pinetum) – piaszczysta i torfowe i wilgotne
• pomorski (acidofilny) las brzozowo-dębowy (Betulo pendulae-Quercetum roboris) – piaszczyste
• zarośla żarnowca miotlastego (Calluno-Sarothamnetum) – piaszczyste
• zarośla rokitnika i wierzby piaskowej (Hippophao-Salicetum arenariae) – piaszczyste

Piaszczysto-gliniaste

Zwykle bardziej żyzne i wilgotne niż czysto piaszczyste:

• żyzna buczyna niżowa (Galio odorati-Fagetum) – piasek gliniasty
• grąd subkontynentalny – wysoki (Tilio cordatae-Carpinetum betuli ) – piasek gliniasty
• grąd subatlantycki (Stellario holosteae-Carpinetum betuli) – piaszczysto-gliniasta
• świetlista dąbrowa subkontynentalna (Potentillo albae-Quercetum) – piaszczysto-żwirowa/gliniasta, głęboki poziom wód gruntowych
• kontynentalny bór mieszany (Querco roboris-Pinetum) – piaszczysto-gliniasta z udziałem iłu
• subborealny bór mieszany (Serratulo-Pinetum) – piaszczysta/gliniasto-piaszczysta
• subborealny wilgotny bór mieszany (Querco-Piceetum) – piasek gliniasty/glina, oglejona, mokra

Piaszczysto-żwirowe i żwirowe

Wymieniamy tu podłoża kamieniste, także nie piaszczyste. Zwykle są bardzo ubogie pod względem żyzności:

• zarośla wierzbowe z wrześnią (Salici-Myricarietum) – żwirowe i zalewowe
• wikliny nadrzeczne (Salicetum triandro-viminalis) – piaszczysto-żwirowe i zalewowe
• łęg wierzbowo-topolowy (Populetum albae) – piaszczysto-żwirowe i zalewowe
• kwaśna buczyna górska (Luzulo luzuloidis-Fagetum)  – żwirowe z minimum próchnicy, wilgotne
• górnoreglowy bór karpacki (świerczyna) (Plagiothecio-Piceetum tatricum) – kamieniste, oglejone i świeże lub wilgotne
• karpackie zarośla kosówki (Pinetum mugo carpaticum) – kamieniste, płytki i próchniczne, wilgotne
• sudeckie zarośla kosówki (Pinetum mugo sudeticum) - kamieniste, krzemionowe i świeże
• pomorski (acidofilny) las bukowo-dębowy (Fago-Quercetum petraeae) – piaszczysto-żwirowe i świeże
• środkowoeuropejski acidofilny las dębowy (Calamagrostio arundinaceae-Quercetum petraeae) – piaszczysto-żwirowe i świeże

---

Drzewa i krzewy liściaste stosowane w ogrodach:

Rośliny do tworzenia szkieletu w kompozycji ogrodowej, zagajników i lasków.

Klony

Acer campestre – klon polny (słońce / półcień)
Acer negundo – klon jesionolistny (słońce / półcień) – uwaga, gatunek jest inwazyjny!
Acer tataricum – klon tatarski (słońce / półcień / cień)
Acer tataricum subsp. ginnala – klon tatarski odm. ginnala (słońce / półcień)
a także
Acer cappadocicum – klon kaukaski (słońce)
Acer monspessulanum – klon francuski (słońce)
Acer platanoides – klon pospolity (słońce / półcień)
Acer pseudoplatanus – klon jawor (słońce / półcień)
Acer rubrum – klon czerwony (słońce)
Acer truncatum – klon ściętolistny (słońce / półcień)

także
Kasztanowce

Aesculus flava – kasztanowiec żółty (słońce / półcień)
Aesculus hippocastanum – kasztanowiec biały (słońce / półcień)

także
Olchy

Alnus glutinosa – olsza czarna (słońce / półcień)
Alnus incana – olsza szara (słońce / półcień)

także
Świdośliwy

Amelanchier alnifolia – świdośliwa olcholistna (słońce / półcień)
Amelanchier canadensis – świdośliwa kanadyjska (słońce)
Amelanchier laevis – świdośliwa gładka (słońce / półcień)
Amelanchier arborea – świdośliwa drzewiasta (słońce)
Amelanchier lamarckii – świdośliwa Lamarcka (słońce / półcień)
Amelanchier spicata – świdośliwa kłosowa (słońce)

Amorfy

Amorpha canescens – amorfa szara (słońce)

także
Aronie

Aronia arbutifolia – aronia czerwona (słońce)
Aronia melanocarpa – aronia czarnoowocowa (słońce)

także
Berberysy

Berberis koreana – berberys koreański (słońce / półcień)
Berberis ×ottawensis – berberys ottawski (słońce / półcień)
Berberis thunbergii – berberys Thunberga (słońce / półcień)
Berberis verruculosa – berberys brodawkowaty (słońce / półcień)
Berberis vulgaris – berberys pospolity (słońce / półcień)

Brzozy

Betula alleghaniensis – brzoza żółta (słońce)
Betula davurica – brzoza dahurska (słońce / półcień)
a także
Betula humilis  – brzoza niska (słońce)
Betula maximowicziana – brzoza Maksymowicza (słońce)
Betula nana – brzoza karłowata (słońce / półcień)
Betula nigra – brzoza nadrzeczna (słońce / półcień)
Betula papyrifera – brzoza papierowa (słońce)
Betula pendula – brzoza brodawkowata (słońce)
Betula pubescens – brzoza omszona (słońce)
Betula utilis – brzoza pożyteczna (słońce / półcień)

także
Budleje

Buddleja davidii – budleja Davida (słońce / półcień)
Buddleja ×weyeriana – budleja Weyera (słońce)

także
Bukszpany
– teraz odradzane ze względu na epidemię ćmy, ewentualnie poszukuj nowych, odpornych odmian.

Buxus microphylla – bukszpan drobnolistny (słońce / półcień)
Buxus sempervirens – bukszpan wieczniezielony (słońce / półcień / cień)

Karagany

Caragana frutex – karagana podolska (słońce)

Barbule

Caryopteris ×clandonensis – barbula klandońska (słońce)

Kasztany

Castanea sativa – kasztan jadalny (słońce)

także
Wiązowce

Celtis australis – wiązowiec południowy (słońce)
Celtis occidentalis – wiązowiec zachodni (słońce)

także
Pigwowce

Chaenomeles japonica – pigwowiec japoński (słońce / półcień)
Chaenomeles speciosa – pigwowiec okazały (słońce)
Chaenomeles ×superba – pigwowiec pośredni (słońce)

także
Derenie

Cornus alba – dereń biały (słońce / półcień)
Cornus alternifolia  – dereń skrętolistny (słońce / półcień)
Cornus amomum – dereń błękitny (słońce / półcień)
Cornus mas – dereń jadalny (słońce / półcień)
Cornus sanguinea – dereń świdwa (słońce / półcień / cień)
Cornus sericea – dereń rozłogowy (słońce / półcień)

także
Leszczyny

Corylus avellana – leszczyna pospolita (słońce / półcień / cień)

Perukowce

Cotinus coggygria – perukowiec podolski (słońce / półcień)

Irgi

Cotoneaster dammeri – irga dammera (słońce / półcień)
a także
Cotoneaster apiculatus – irga wczesna (słońce)
Cotoneaster atropurpureus – irga purpurowa (słońce / półcień)
Cotoneaster bullatus – irga pomarszczona (słońce)
Cotoneaster cochleatus – irga łyżeczkowata (słońce / półcień)
Cotoneaster dielsianus – irga Dielsa (słońce)
Cotoneaster divaricatus – irga rozkrzewiona (słońce / półcień)
Cotoneaster hjelmqvistii – irga miseczkowata (słońce / półcień)
Cotoneaster horizontalis – irga pozioma (słońce / półcień)
Cotoneaster lucidus – irga błyszcząca (słońce / półcień)
Cotoneaster microphyllus – irga drobnolistna (słońce / półcień)
Cotoneaster perpusillus – irga karłowata (słońce / półcień)
Cotoneaster nanshan – irga wczesna (słońce)
Cotoneaster procumbens – irga płożąca (słońce / półcień)
Cotoneaster radicans – irga rozesłana (słońce / półcień)
Cotoneaster salicifolius – irga wierzbolistna (słońce)
Cotoneaster ×suecicus – irga szwedzka (słońce / półcień)

także
Głogi

Crataegus laevigata – głóg dwuszyjkowy (słońce / półcień)
Crataegus ×lavalleei – głóg Lavallego (słońce)
Crataegus monogyna – głóg jednoszyjkowy (słońce / półcień / cień)

także
Żylistki

Deutzia sp. – żylistek (słońce / półcień)

Zadrzewnie

Diervilla rivularis – zadrzewnia nadbrzeżna (słońce / półcień / cień)
Diervilla sessilifolia – zadrzewnia bezogonkowa (półcień / cień)
a także
Diervilla ×splendens – zadrzewnia okazała (słońce / półcień)

Oliwniki

Elaeagnus commutata – oliwnik srebrzysty (słońce)
a także
Elaeagnus umbellata – oliwnik baldaszkowy (słońce / półcień)

Trzmieliny

Euonymus alatus – trzmielina oskrzydlona (słońce / półcień)
a także
Euonymus planipes – trzmielina płaskoogonkowa (słońce / półcień / cień)

także
Forsycje

Forsythia ×intermedia – forsycja pośrednia (słońce / półcień)
Forsythia viridissima – forsycja zielona (słońce)

także
Kruszyny

Frangula alnus – kruszyna pospolita (słońce / półcień)

także
Jesiony

Fraxinus ornus – jesion mannowy (słońce)

Janowce

Genista lydia – janowiec lidyjski (słońce)

także
Ketmie

Hibiscus syriacus – ketmia syryjska (słońce)

Rokitniki

Hippophae rhamnoides – rokitnik pospolity (słońce)

także
Hortensje

Hydrangea arborescens – hortensja krzewiasta (słońce / półcień / cień)
Hydrangea paniculata – hortensja bukietowa (słońce / półcień)

Dziurawce

Hypericum androsaemum – dziurawiec farbierski (słońce)
Hypericum calycinum – dziurawiec kielichowaty (słońce / półcień)
Hypericum ×inodorum – dziurawiec bezwonny (słońce)
Hypericum olympicum – dziurawiec olimpijski (słońce)
a także
Hypericum densiflorum – dziurawiec gęstokwiatowy (słońce)
Hypericum ×dummeri – dziurawiec Dummera (słońce)
Hypericum kalmianum – dziurawiec Kalma (słońce)
Hypericum ×moserianum  dziurawiec Mosera (słońce)
Hypericum prolificum  – dziurawiec łuskowaty (słońce)

także
Złotliny

Kerria japonica – złotlin japoński (słońce / półcień)

także
Kolkwicje

Kolkwitzia amabilis – kolkwicja chińska (słońce / półcień)

także
Ligustry

Ligustrum ovalifolium – ligustr jajolistny (słońce / półcień)
Ligustrum vulgare – ligustr pospolity (słońce / półcień)

Lonicery

Lonicera caerulea var. kamtschatica – jagoda kamczacka (słońce / półcień)
a także
Lonicera albertii – suchodrzew Alberta (słońce)
Lonicera involucrata – suchodrzew skrytoowocowy (słońce / półcień)
Lonicera maackii – suchodrzew Maacka (słońce / półcień)
Lonicera nitida – suchodrzew mirtolistny (słońce / półcień)
Lonicera tatarica – suchodrzew tatarski (słońce / półcień)
Lonicera pileata – suchodrzew chiński (słońce / półcień)
Lonicera xylosteum – suchodrzew pospolity (słońce / półcień / cień)

także
Jagody Goyi

Lycium barbarum – kolcowój pospolity (słońce)

także
Morwy

Morus alba – morwa biała (słońce)

także
Parrocje

Parrotia persica – parrocja perska (słońce)

także
Jaśminowce

Philadelphus coronarius – jaśminowiec wonny (słońce / półcień)
Philadelphus lewisii – jaśminowiec Lewisa (słońce / półcień)

także
Pęcherznice

Physocarpus opulifolius – pęcherznica kalinolistna (słońce / półcień)

Topole

Populus alba – topola biała (słońce)
Populus ×canadensis – topola kanadyjska (słońce)
Populus lasiocarpa – topola wielkolistna (słońce)
Populus simonii – topola Simona (słońce)
a także
Populus deltoides – topola amerykańska (słońce / półcień)
Populus nigra – topola czarna (słońce)
Populus tremula – topola osika (słońce)

Pięciorniki

Potentilla fruticosa – pięciornik krzewiasty (słońce / półcień)

Prunusy

Prunus cerasifera – śliwa wiśniowa (słońce)
Prunus spinosa – śliwa tarnina (słońce)
a także
Prunus glandulosa – wiśnia gruczołkowata (słońce)
Prunus tenella – migdałowiec karłowy (słońce)
Prunus virginiana – czeremcha wirginijska (słońce)

także
Ogniki

Pyracantha coccinea – ognik szkarłatny (słońce / półcień)

Dęby

Quercus petraea – dąb bezszypułkowy (słońce)
Quercus robur – dąb szypułkowy (słońce)
Quercus rubra – dąb czerwony (słońce) – uwaga, gatunek jest inwazyjny!
a także
Quercus cerris – dąb burgundzki

Porzeczki

Ribes sanguineum – porzeczka krwista (słońce / półcień)
a także
Ribes alpinum – porzeczka alpejska (słońce / półcień)
Ribes aureum – porzeczka złocista (słońce / półcień)

Robinie

Robinia hispida – robinia szczeciniasta (słońce)
Robinia pseudoacacia – robinia akacjowa (słońce)

Wierzby

Salix alpina – wierzba alpejska (słońce)
Salix babylonica – wierzba babilońska (słońce)
a także
Salix acutifolia – wierzba ostrolistna (słońce)
Salix alba – wierzba biała (słońce)
Salix caprea – wierzba iwa (słońce / półcień)
Salix elaeagnos – wierzba siwa (słońce)
Salix gracilistyla – wierzba smukłoszyjkowa (słońce)
Salix lapponum – wierzba lapońska (słońce)
Salix purpurea – wierzba purpurowa (słońce)
Salix repens – wierzba płożąca (słońce)
Salix rosmarinifolia – wierzba rokita (słońce)
Salix udensis – wierzba sachalińska (słońce)
Salix viminalis – wierzba wiciowa (słońce)

także
Bzy

Sambucus nigra – bez czarny (słońce / półcień / cień)
Sambucus racemosa – bez koralowy (słońce / półcień)

Szeferdie

Shepherdia argentea – szeferdia srebrzysta (słońce)

także
Tawliny

Sorbaria sorbifolia – tawlina jarzębolistna (słońce / półcień)

także
Jarzęby

Sorbus aucuparia – jarząb pospolity (słońce / półcień)
Sorbus intermedia – jarząb szwedzki (słońce)
Sorbus ×thuringiaca – jarząb turyngski (słońce)

Tawuły

Spiraea japonica – tawuła japońska (słońce / półcień)
a także
Spiraea ×arguta – tawuła wczesna (słońce)
Spiraea betulifolia – tawuła brzozolistna (słońce)
Spiraea ×billardii – tawuła Billarda (słońce)
Spiraea ×cinerea – tawuła szara (słońce)
Spiraea decumbens – tawuła położona (słońce)
Spiraea densiflora – tawuła gęstokwiatowa (słońce / półcień)
Spiraea douglasii – tawuła Douglasa (słońce / półcień)
Spiraea nipponica – tawuła nippońska (słońce / półcień)
Spiraea prunifolia – tawuła śliwolistna (słońce / półcień)
Spiraea salicifolia – tawuła wierzbolistna (słońce / półcień / cień)
Spiraea thunbergii – tawuła Thunberga (słońce)
Spiraea trilobata – tawuła trójłatkowa (słońce)
Spiraea ×vanhouttei – tawuła van Houtte’a (słońce / półcień)

Kłokoczki

Staphylea pinnata – kłokoczka południowa (słońce / półcień)

także
Śnieguliczki

Symphoricarpos ×chenaultii – śnieguliczka Chenaulta (słońce / półcień / cień)
Symphoricarpos ×doorenbosii – śnieguliczka Doorenbosa (słońce / półcień / cień)
Symphoricarpos orbiculatus – śnieguliczka koralowa (słońce / półcień / cień)

także
Lilaki

Syringa vulgaris – lilak pospolity (słońce / półcień)

także
Tamaryszki

Tamarix gallica – tamaryszek francuski (słońce)
Tamarix parviflora – tamaryszek drobnokwiatowy (słońce)

także
Lipy

Tilia sp. – Lipa wybrane odmiany (słońce / półcień)

także
Kaliny

Viburnum lantana – kalina hordowina (słońce / półcień)
Viburnum opulus – kalina koralowa (słońce / półcień)
Viburnum plicatum – kalina japońska (słońce / półcień)

---

Pnącza do ogrodów:

Generalnie pnącza słabo sobie radzą na piaskach. Dość tolerancyjne co do podłoża są:

Ampelopsis aconitifolia 'Seattle’ – winnik tojadowaty (słońce / półcień)
Clematis – powojnik – wybrane i stanowiska bez zastoisk wody (słońce / półcień)
Celastrus rosthornianus – dławisz Rosthorna (słońce / półcień)
Hedera helix – bluszcz pospolity (słońce / półcień / cień)
Hedera hibernica – bluszcz irlandzki (półcień / cień)
Parthenocissus quinquefolia – winobluszcz pięciolistkowy (słońce / półcień / cień)
Vitis coignetiae – winorośl japońska (słońce / półcień)
Vitis riparia – winorośl wonna (słońce / półcień)

---

Drzewa i krzewy iglaste ogrodowe:

Jałowce

Juniperus chinensis – jałowiec chiński (słońce)
Juniperus communis – jałowiec pospolity (słońce)
Juniperus conferta – jałowiec nadbrzeżny (słońce)
Juniperus horizontalis – jałowiec płożący (słońce)
Juniperus ×pfitzeriana – jałowiec Pfitzera (słońce)
Juniperus procumbens – jałowiec rozesłany (słońce)
Juniperus sabina – jałowiec sabiński (słońce)
Juniperus scopulorum – jałowiec skalny (słońce)
Juniperus squamata – jałowiec łuskowaty (słońce)
Juniperus virginiana – jałowiec wirginijski (słońce)

także
Modrzewie

Larix kaempferi – modrzew japoński (słońce)

także
Metasekwoje

Metasequoia glyptostroboides – metasekwoja chińska (słońce)

Mikrobioty

Microbiota decussata – mikrobiota syberyjska (półcień / cień)

także
Świerki

Picea abies – świerk pospolity (słońce / półcień / cień)
Picea alcoquiana – świerk dwubarwny (słońce / półcień)
Picea breweriana – świerk Brewera (słońce / półcień)
Picea engelmannii – świerk Engelmanna (słońce / półcień)
Picea glauca – świerk biały (słońce / półcień)
Picea mariana – świerk czarny (słońce / półcień)
Picea omorika – świerk serbski (słońce / półcień)
Picea orientalis – świerk kaukaski (słońce / półcień / cień)
Picea pungens – świerk kłujący (słońce)

Sosny

Pinus aristata – sosna oścista (słońce)
Pinus banksiana – sosna Banksa (słońce)
Pinus contorta – sosna wydmowa (słońce)
Pinus densiflora – sosna gęstokwiatowa (słońce)
Pinus flexilis – sosna giętka (słońce)
Pinus heldreichii – sosna bośniacka (słońce)
Pinus koraiensis – sosna koreańska (słońce)
Pinus monticola – sosna zachodnia (słońce)
Pinus mugo – sosna kosodrzewina (słońce)
Pinus nigra – sosna czarna (słońce)
Pinus parviflora – sosna drobnokwiatowa (słońce)
Pinus peuce – sosna rumelijska (słońce)
Pinus ponderosa – sosna żółta (słońce)
Pinus pumila – sosna karłowa (słońce)
Pinus strobus – sosna wejmutka (słońce)
Pinus sylvestris – sosna pospolita (słońce)
Pinus thunbergii – sosna Thunberga (słońce)
a także
Pinus armandii – sosna Armanda

a także
Cisy

Taxus ×media – cis pośredni

---

Byliny, krzewinki, trawy i paprocie (rośliny rabatowe):

Acaena – acena (słońce / półcień) 0,1-0,15 m
Acanthus – akant (słońce / półcień) 1-2 m
Achillea – krwawnik (słońce) 0,5-1 m
Adonis vernalis – miłek wiosenny (słońce) 0,3 m
Aegopodium podagraria – podagrycznik pospolity (półcień / cień) 0,5-1 m – ostrożnie w ogrodach, agresywny!
Agastache – kłosowiec (słońce) 0,5-1 m
Ajuga – dąbrówka (słońce / półcień) 0,15-0,2 m
Alcea rosea – malwa różowa – dwuletnia (słońce) 1-2 m
Alchemilla – przywrotnik (słońce / półcień) 0,4 m
Alyssum montanum – smagliczka pagórkowa (słońce) 0,15-0,2 m
Amsonia – amsonia (słońce / półcień) 0,5-1 m
Anaphalis – anafalis (słońce) 0,3-0,5 m
Antennaria dioica – ukwap dwupienny (słońce / półcień / cień) 0,05 m
Anthemis ×hybrida – rumian ogrodowy (słońce) 0,5-0,7 m
Anthericum liliago – pajęcznica liliowata (słońce) 0,5 m
Arabis caucasica – gęsiówka kaukaska (słońce) 0,15 m
Armeria – zawciąg (słońce) 0,15-0,2 m
Artemisia – Artemisia (słońce) 0,2-1,2 m
Asclepias syriaca – trojeść amerykańska (słońce, półcień) 1-2 m – uwaga, gatunek jest inwazyjny!
Asplenium trichomanes – zanokcica skalna (słońce / półcień / cień) 0,2 m
Aster – aster (słońce) 0,5-2 m – uwaga, Aster novi-belgii jest inwazyjny!
Astilbe – tawułka (słońce / półcień) 0,5 m
Aubrieta – żagwin (słońce) 0,1-0,15 m
Aurinia – smagliczka (słońce) 0,15-0,25 m
Baptisia australis – babtysja błękitna (słońce / półcień) 1 m
Bergenia – bergenia (słońce / półcień / cień) 0,5 m
Bouteloua gracilis – butelua smukła (słońce) 0,5-0,8 m
Briza media – drżączka średnia (słońce / półcień) 0,5 m
Calamagrostis – trzcinnik (słońce / półcień) 0,5-1 m
Campanula – dzwonek (słońce) 0,2 m
Carex – turzyca (słońce / półcień) 0,2-1 m
Carlina – dziewięćsił (słońce) 0,1-0,4 m
Caryopteris – barbula (słońce) 0,2-0,8 m
Catananche – kupidynek (słońce) 0,6 m
Centaurea – chaber (słońce) 0,3-1,2 m
Centranthus ruber – ostrogowiec czerwony (słońce) 0,6 m
Cerastium tomentosum – rogownica kutnerowata (słońce / półcień) 0,15 m
Chiastophyllum oppositifolium – chiastofil naprzeciwlistny (słońce / półcień) 0,3 m
Convallaria majalis – konwalia majowa (półcień / cień) 0,2 m
Coreopsis – nachyłek (słońce) 0,5-1 m
Crambe maritima – modrak morski (słońce) 0,5 m
Crocosmia – krokosmia (słońce / półcień) 0,5-1,5 m
Dactylis – kupkówka (słońce / półcień) 0,3-0,5 m
Deschampsia cespitosa – śmiałek darniowy (słońce / półcień) 0,5-1,5 m
Dianthus – goździk (słońce) 0,15-0,2 m
Digitalis – naparstnica (słońce) 0,3-0,9 m
Draba – głodek (słońce) 0,05-015 m
Echinacea – jeżówka (słońce) 0,5-1 m
Echinops – przegorzan (słońce) 0,8-1 m
Elymus arenarius – wydmuchrzyca piaskowa (słońce) 0,8-1 m
Eragrostis – miłka (słońce / półcień) 0,3-1,2 m
Eryngium – mikołajek (słońce) 0,3-1,2 m
Euphorbia – wilczomlecz (słońce / półcień) 0,2-0,7 m
Festuca – kostrzewa (słońce) 0,2-1 m
Gaura lindheimeri – gaura Lindheimera (słońce) 1-1,5 m
Geranium – bodziszek (słońce / półcień / cień – niektóre) 0,2-0,7 m
Geum coccineum – kuklik szkarłatny (słońce) 0,2-0,3 m
Glechoma hederacea – bluszczyk kurdybanek (słońce / półcień) 0,2 m
Globularia cordifolia – kulnik sercolistny (słońce) 0,1 m
Gypsophila – gipsówka / łyszczec (słońce) 0,15-1 m
Helianthemum – posłonek (słońce) 0,1-0,5 m
Heliopsis – słoneczniczek (słońce) 0,5-1 m
Hemerocallis – liliowiec (słońce / półcień) 0,5-1 m
Heuchera – żurawka (słońce / półcień) 0,2-0,5 m
Hibiscus – ketmia bylinowa (słońce) 1-1,2 m
Holcus mollis – kłosówka miękka (słońce / półcień) 0,3-0,6 m
Hystrix patula – jeżotka rozpierzchła (słońce / półcień / cień) 0,4-0,6 m
Iberis – ubiorek (słońce) 0,2-0,3 m
Iris – kosaciec np.: niski, bródkowy (słońce / półcień) 0,2-1,2 m
Koeleria glauca – strzęplica sina (słońce) 0,3 m
Lavandula angustifolia – lawenda wąskolistna (słońce) 0,5 m
Leucanthemum – jastrun (słońce) 0,4 m
Lewisia – lewizja (słońce) – 0,15 m
Linum – len (słońce / półcień) 0,2-0,3 m
Lupinus – łubin (słońce) 0,4-9 m
Lychnis – firletka (słońce) 0,5-1 m
Lysimachia punctata – tojeść kropkowana (słońce) 0,5-1 m
Miscanthus – miskant (słońce) 1-3 m
Molinia – trzęślica (słońce / półcień) 0,5-2 m
Monarda – pysznogłówka (słońce) 0,5-1 m
Muhlenbergia capillaris – przyostnia włosowata (słońce) 0,5-1 m
Nepeta – kocimiętka – wybrana, odmianowa (słońce) 0,3-0,6 m
Omphalodes verna – ułudka wiosenna (półcień / cień) 0,15 m
Origanum – lebiodka (słońce) 0,5 m
Panicum – proso (słońce) 0,5-1 m
Papaver – mak (słońce) 0,5-1,2 m
Penstemon – penstemon (słońce / półcień) 0,4-0,9 m
Perovskia – perowskia (słońce) 0,3-1,2 m
Phlomis russeliana – żeleźniak Russela (słońce) 1 m
Phlox – floks odmianowy (raczej słońce / półcień) 0,5-1 m
Physostegia virginiana – odętka virginijska (słońce / półcień) 0,7 m
Pleioblastus variegatus – plejoblast pstry (słońce) 0,5-0,8 m
Polemonium – wielosił (słońce / półcień) 0,5 m
Primula veris – pierwiosnek lekarski (słońce) 0,15-0,3 m
Prunella grandiflora – głowienka wielkokwiatowa (słońce) 0,15-0,2 m
Pteridium aquilinum – orlica pospolita (półcień / cień) 1-2 m – ostrożnie w ogrodach, rakotwórcza!
Pulsatilla vulgaris – sasanka zwyczajna (słońce) 0,4 m
Rudbeckia – rudbekia (słońce) 0,3-2 m
Sagina subulata – karmnik ościsty (słońce) 0,05 m
Salvia – szałwia (słońce) 0,3-1 m
Santolina – santolina (słońce) 0,3-0,4 m
Saxifraga – skalnica (słońce / półcień) 0,1-0,3 m
Schizachyrium scoparium – schizachyrium miotlaste (słońce) 0,6 m
Sedum – rozchodnik (słońce) 0,05-0,6 m
Sempervivum – rojnik (słońce) 0,1 m
Spartina pectinata – spartyna grzebieniasta (słońce) 1,5-2 m
Sporobolus airoides – poronica śmiałkowata (słońce) 0,5-0,8 m
Stachys byzantina – czyściec wełnisty (słońce) 0,2-0,4 m
Teucrium chamaedrys – ożanka właściwa (słońce) 0,2-0,3 m
Tiarella – tiarella (półcień) 0,4 m
Tradescantia – trzykrotka (półcień) 0,5 m
Thymus – macierzanka/tymianek (słońce) 0,05-0,3 m
Verbascum – dziewanna (słońce) 0,3-2 m
Verbena – werbena (słońce) 1-1,5 m
Veronica spicata – przetacznik kłosowy (słońce) 0,5 m
Vinca minor – barwinek pospolity (półcień / cień) 0,2-0,3 m
Waldsteinia ternata – pragnia syberyjska (półcień / cień) 0,2 m
Yucca – juka (słońce) 0,5-1,5 m

Cebule i kłącza

Rośliny cebulowe często dobrze czują się na różnym podłożu, ale przepuszczalnym, co zwykle zapewniają gleby piaszczyste, ale równocześnie dość żyznym, co je dyskwalifikuje. Zwykle dobrze sprawdza się dokarmianie cebul jesienne i/lub w okresie ich wzrostu – nawożenie kompostem i/lub mineralne.

ww – wymaga wykopania

Allium – czosnek (słońce / półcień) 0,8-1,5 m
Camassia – kamasja (słońce / półcień) 1-1,3 m / może ww
Chionodoxa – śnieżnik (słońce / półcień) 0,1-0,4 m
Colchicum – zimowit (słońce / półcień) 0,15 m
Crocus – krokus (słońce / półcień) 0,15 m
Cyclamen – cyklamen (słońce / półcień) 0,15 m
Dahlia – Dalia (słońce / półcień) 0,7-1,2 m / ww
Eremurus – pustynnik (słońce) 0,8-3 m
Erythronium – psiząb (słońce / półcień) 0,1-0,3 m
Fritillaria – szachownica (słońce / półcień) 0,4-1 m / może ww
Galanthus nivalis – śnieżyczka przebiśnieg (słońce / półcień) 0,1-0,2 m
Hyacinthus – hiacynt (słońce / półcień) 0,3 m / może ww
Kiphofia uvaria – trytoma groniasta (słońce) 1,2 m / osłaniać
Leucojum – śnieżyca (słońce / półcień) 0,2-0,4 m
Muscari – szafirek (słońce / półcień) 0,15-0,2 m
Scilla – cebulica (słońce) 0,15-0,2 m / może ww
Puschkinia – puszkinia (słońce / półcień) 0,2 m
Tulipa – tulipan (słońce) 0,3-0,6 m

---

Rośliny wodne i bagienne:

po „/” podajemy głębokość sadzenia, płytko = do 5 cm gł(ębokości)

Acorus calamus – tatarak zwyczajny (słońce) 1 m / 0,2 m gł
Berula erecta – potocznik wąskolistny (słońce) 1 m / płytko
Caltha palustris – knieć błotna / kaczeniec (słońce) 0,4 m / płytko
Carex – turzyca: gatunki wilgociolubne (słońce / półcień / cień) 0,3-1,2 m / płytko do 0,3 m
Ceratophyllum demersum – rogatek sztywny (słońce) 2 m / do 2 m gł
Equisetum fluviatile – skrzyp bagienny (słońce) 1,5 m / do 0,3 m gł
Equisetum hyemale – skrzyp zimowy
Eleocharis acicularis – ponikło igłowate (słońce / półcień) 0,15 m / do 0,5 m gł
Elodea canadensis – moczarka kanadyjska (słońce) 1 m / pływająca – uwaga, gatunek jest inwazyjny!
Euphorbia palustris – wilczomlecz błotny (słońce / półcień) 1,5 m / płytko
Geranium palustre – bodziszek błotny (słońce / półcień) 0,5 m / płytko
Hippuris vulgaris – przęstka wodna (słońce) 0,4 m / do 0,5 m gł
Iris – kosaciec (słońce / półcień) 0,7-1 m / do 0,15 m gł
Iris pseudacorus – kosaciec żółty (słońce / półcień) 1-1,5 m / do 0,25 m gł
Lysimachia nummularia – tojeść rozesłana (słońce / półcień) 0,1 m / płytko
Lythrum salicaria – krwawnica pospolita (słońce) 1-1,5 m / płytko
Mentha aquatica – mięta nadwodna (słońce / półcień / cień) 0,8 m / płytko lub do 1 m gł
Menyanthes trifoliata – bobrek trójlistkowy (słońce / półcień) 0,3 m / płytko
Nasturtium officinale – rukiew wodna (słońce) 0,3 m / płytko lub pływająca
Myriophyllum hippuroides – wywłócznik ogonkowy (słońce / półcień) 0,2-1,5 m / di 1 m gł
Phalaris arundinacea – mozga trzcinowata (słońce) 0,8-2 m / płytko
Phragmites australis – trzcina pospolita (słońce / półcień) 1-3 m / do 1 m gł
Polygonum – rdest (słońce) 0,3-1 m / 0,6 m gł
Salix alba – wierzba biała (słońce) / płytko
Salix sp. – wierzby różne (słońce) / płytko
Salvinia natans – salwinia pływająca (słońce) 0,1 / pływająca
Scirpus mucronatus – oczeret sztyletowaty (słońce / półcień) 0,5-1 m / do 0,3 m gł
Scirpus sylvaticus – sitowie leśne (słońce / półcień) 1,2 m / płytko
Sparganium erectum – jeżogłówka gałęzista (słońce / półcień) 0,6-0,8 m / do 0,2 m gł
Stratiotes aloides – osoka aloesowata (słońce) 0,3 / pływająca lub do 2 m gł
Thelypteris palustris – nerecznica błotna (słońce / półcień) 0,3-0,6 m / płytko
Typha angustifolia – pałka wąskolistna (słońce) 1-3 m / do 0,3 m gł
Veronica beccabunga – przetacznik bobowniczek (słońce / półcień) 0,1 m / płytko